Chuyên gia chỉ ra mặt yếu kém của ngành ô tô Việt Nam

Ô tô nội địa có sức cạnh tranh kém và nhà cung cấp trong nước chưa đạt được những yêu cầu quốc tế cơ bản là những điểm yếu mà chuyên gia nhận định về ngành sản xuất, lắp ráp xe hơi Việt Nam.

Sức cạnh tranh của xe nội địa yếu đi khi thuế nhập khẩu xe từ ASEAN vào Việt Nam là 0%

Tại Việt Nam, rất ít nhà cung cấp đáp ứng đủ tiêu chuẩn QCD để góp mặt vào chuỗi cung ứng trên toàn cầu

Những chuyên gia đến từ Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) cho biết thị trường ô tô Việt Nam đang trong tình trạng khiêm tốn và thiếu hụt sản phẩm. Cụ thể, năm ngoái, nước ta chỉ đạt khoảng 300.000 xe với xấp xỉ 230.000 chiếc lắp ráp nội địa, còn lại là nhập khẩu. Sang tháng 10/2017, con số này giảm đi 9%. 

Sự bất ổn này khiến nhiều nhà đầu tư không mặn mà hay có ý định gắn bó lâu dài với thị trường ô tô Việt. Không những thế, Chính phủ nước nhà cũng thất vọng khi tổng công suất sử dụng chỉ bằng nửa số đăng kí ban đầu. 

Sản lượng kém đã dẫn đến sự thu hẹp về quy mô, chưa kể việc cho ra lò những linh kiện cần nguồn vốn lớn là vô cùng khó khăn cho các nhà cung ứng, vì nó sẽ làm tăng khấu hao trên từng sản phẩm, và linh kiện sản xuất nội địa sẽ không thể cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Do đó, ít nhà cung cấp nào có thể sản xuất đủ linh kiện đáp ứng nhu cầu của những hãng lắp ráp xe nội địa.

Điều này chắc chắn sẽ dẫn tới tình trạng phải tiến hành nhập khẩu các linh kiện từ nước ngoài. Thế nên các nguồn phí phát sinh như logistic, thuế nhập khẩu hay chi phí đóng gói là không thể tránh khỏi. Theo Nhóm công tác Công nghiệp Ô tô và Xe máy, khi mức thuế nhập khẩu ô tô từ các nước ASEAN vào nước ta hạ xuống mức 0% vào năm 2018, ô tô sản xuất nội địa sẽ ngày càng yếu đi do sự chênh lệch về chi phí lên tới 20% so với ô tô nhập khẩu từ Thái Lan hay Indonesia.

Chưa đảm bảo được yêu cầu quốc tế QCD về chất lượng, chi phí và giao hàng

Trưởng Nhóm công tác Công nghiệp Ô tô và Xe máy, ngài Toru Kinoshita nhận định số lượng thực tế những nhà cung cấp xe Việt Nam có thể đáp ứng yêu cầu đặt ra về chất lượng/chị phí/giao hàng (QCD) - điều kiện tham gia vào chuỗi cung cấp trên toàn cầu là rất ít. Vì thế, đây là một vấn đề to lớn với đa số nhà cung cấp xe nước nhà.

Năm 2016, nhóm chuyên môn của VBF đã đưa ra đề xuất thành lập ra Tổ công tác Ô tô liên ngành với Chính phủ. Tổ này là tập hợp những nhà sản xuất và lắp ráp xe cùng những nhà cung ứng nguyên liệu, họ cùng nhau đưa ra đường lối để phát triển việc sản xuất xe nội địa. Song, khi đi vào hoạt động, tổ chỉ thường đi thăm các nhà máy hoặc lắng nghe các ý kiến đóng góp. Vì vậy, nhóm đã tiếp tục đề nghị cần có thêm nhiều cuộc họp hơn giữa thành viên trong tổ để đưa ra nội dung cũng như chương trình để trình kết quả lên Thủ tướng. Chính phủ cũng nên có các động thái nhằm khuyến khích những nhà cung cấp ngoài nước tiến vào thị trường xe Việt Nam và thúc đẩy doanh nghiệp nội địa sản xuất các loại linh kiện với quy mô lớn hơn.

Theo vị đại diện, hàng nghìn linh kiện cần lắp ráp đòi hỏi những nhà sản xuất xe phải có một hệ thống các nhà cung ứng nhiều tầng khác nhau gồm cấp 1, 2, 3 và nguyên vật liệu. Ở cấp 1, nhà cung cấp phải cố gắng để đáp ứng cả yêu cầu QCD lẫn R&D (nghiên cứu và phát triển), cấp 2 thì nhẹ hơn, chỉ cần đảm bảo được yêu cầu QCD là đủ.

Vì thế, VBF đã đưa ra lời khuyên với nhà cung cấp nằm ở cấp 2, 3 rằng thay vì cố trở thành cấp 1 một cách nhanh nhất thì hãy tập trung đảm bảo QCD, kết hợp tăng cường hợp tác với nhà cung cấp ngoài nước nhằm phát triển và thu lợi từ việc chuyển giao các công nghệ hiện đại.

Nguồn: cafeauto.vn